Rusya Ukrayna Savaşının Perde Arkası

Rusya Ukrayna Savaşının Perde Arkası

* Bugün Dünya soğuk savaşın bitiminden sonra en tehlikeli kriz ile karşı karşıya gelmiştir. Çok uzun zamandan beri kökleri derinleşmiş bu krizin adresi Ukrayna’dır. Coğrafi olarak Ukrayna Rusya ve Batı arasında geçiş bölgesinde ve Karadeniz’e kıyısı olması sebebiyle jeopolitik bir öneme sahiptir. Ukrayna siyaseti de ülkenin bağımsız olduğu günden bugüne Rusya ve Batı arasında ikiye bölünmüş Avrupa ve Rusya medeniyetlerinin çatışma alanına gelmiş durumdadır.

* Ukrayna nın 30 yıldır Rus kökenli vatandaşların yaşadığı Doğu Bölgesi Rus Yanlısı siyasileri destekleyip , Rusya ile yakın ilişkilerde bulunulması gerektiğini düşünürken , Ülkenin orta ve batı bölgesindeki milliyetçiler ile Batı yanlıları Ukrayna’nın Rus güdümün'den çıkmasını ve Avrupa ile yakın ilişkilerde bulunulması düşüncesini benimsediler. Bu ikileminin Ukrayna’daki yansımaları bugüne kadar şu şekildeydi.

*  İlk olarak Rusya Ukrayna krizi 2004 yılında turucu devrimi ile başladı. Ukrayna Devlet Başkanlığı Yuşçenko döneminde Ukrayna’nın batıya entegre edilmesi ve Rusya’dan kopmasına yönelik radikal eylemlere girişildi. Yuşçenko Ukrayna’nın AB’ye ve Nato’ya girmesine taraftar olduğunu gizlemedi. 2007 yılında Putin Nato’nun Ukrayna ve Gürcistan üzerinden Rus sınırında genişleme çabası içerisinde olduğunu ve buna izin vermeyeceklerini söylüyordu

* Rusya Amerika’nın kendilerini sıkıştırma niyetinde olduğunu söylüyordu. 2008 yılında Rusya Güney Osetya Savaşı’nda Gürcistan’a girerek Gürcü Ordusunu bombaladı. Ruslar Batı yanlısı bir politika izleyen Tiflis’e 40 km yaklaşarak Nato’ya gereken mesajı vermişti. Nato’ya girme hevesinde olan Ukrayna için de tehlike aslında o günden geliyorum demişti.

* Asıl büyük sorun ise Donbass bölgesinde yaşadı. 2014 yılında başlayan sorun gün geçtikçe büyümeye devam etti. Ruslar Donbass yaşayan Rus yanlısı militanlara  gelişmiş silah teknolojisi ve uçaksavarlar da vererek isyanı destekledi.

* Ukrayna'da 2014 yılında  Seçimi kazanan Poroşenko , önceliğini Donbass savaşına verdi. Seferberlik ilan edildi. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri kalabalık bir orduyla Nisan ortalarında bölgeye geldi. Mayıs ve Haziran aylarında Ukrayna Savaş uçaklarının hedef gözetmeksizin yaptığı atışlarda çok sayıda sivil öldü. Rus destekli askeri birlikler de Ukrayna savaş uçaklarına ait uçakları düşürdüler.

*  Batı’nın desteklediği Kiev yönetimi ile Moskova destekli örgütlenmeler arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Bölgeyi kan gölüne çeviren çatışmalarda siviller büyük zarar görürken , şehirler kullanılmaz hale geldi. Haziran 2014’ten itibaren Ukrayna ordusu Donbass’taki yerleşimleri ele geçirmeye başladı. Temmuz başından itibaren Ukrayna ordusu iki önemli merkezi Kramatorsk ve Sloviansk yerleşim birimlerini ele geçirdi. Donetsk şehri çevresi sarılmıştı. Ağustos ayında Donetsk ve Lugansk şehirlerini birbirine bağlayan yol üzerinde çatışmalar şiddetlendi. Ukrayna Ordusu Luhansk şehrine girmeye başlamışken Rus birlikleri Ukrayna sınırını geçerek Ukrayna birliklerine saldırdı. Lovaysk Savaşı’nda 1000’den fazla Ukrayna askerinin ölümü üzerine Ukrayna Ordusu geri çekildi. Eylül 2014’te ateşkes imzalandı.

*  2019 yılında batı yanlısı Ukraynalı Şovmen Volodemir Zelensky ezici bir çoklukla Ukrayna Cumhurbaşkanı olmasıyla Rusya ve Ukrayna arasında savaş tamtamları çalmaya başladı. 2021 sonunda ise Ukrayna ABD,NATO ve AB ülkelerine çağrıda bulundu. 2022 Ocak ayından itibaren gerilim ve karşılıklı suçlamalar arka arkaya geldi. Putin Ukrayna’nın asla Nato üyesi olamayacağını , Nato’nun füze savunma sistemlerine ev sahipliği yapamayacağını açıkladı.Taleplerinin gerçekleşmemesi durumunda meselenin askeri müdehaleyle çözüleceğini işaret ederek Ukrayna sınırlarına askeri birliklerini sevk etti .Rusya Ukrayna sınırına askeri yığınak yaparken , Belarus’a da askeri birliğini konuşlandır'dı

* ABD’ye göre Rusya’nın ukrayna çevresinde saldırıya hazır 150 binin üzerinde askeri bulunuyor. Polonya dışişleri bakanı Rusya ile savaşın son 30 yıldır hiç olmadığı kadar yakın sözleri kesinlikle gerçeklikten uzak değil. Adeta bölge güç yarışına dönmüş durumda. Moskova Ukrayna’nın Nato’ya katılmayacağı taahhüdünü istiyor.  Sonuç olarak Ukrayna NATO ya katılma ve batı yanlısı siyaset devam ederse savaş kesin çıkacak gibi tabiki savaş Ukrayna topraklarında olacağından en büyük yıkım ve zarar Ukrayna da olacak.

* Yani kısacası Batı ile Rusya arasında Ukrayna yeni savaş sahası olacak tabiki bu savaşın en büyük kaybedeni Ukrayna halkı ve devleti olacak .